Research & Development (R&D) wordt uitgevoerd door bedrijven, onderzoeksinstellingen en binnen het hoger onderwijs. We laten zien hoeveel de verschillende sectoren uitgeven aan R&D, zowel in totaal als percentage van het bruto binnenlands product (bbp).
R&D-uitgaven naar uitvoerende sector
Export Table Data
| Bedrijven | Researchinstellingen | Hoger onderwijs | |
| 1999 | 4263 | 1138 | 2012 |
| 2000 | 4458 | 1049 | 2213 |
| 2001 | 4712 | 1179 | 2462 |
| 2002 | 4543 | 1164 | 2684 |
| 2003 | 4806 | 1216 | 2761 |
| 2004 | 5071 | 1252 | 2810 |
| 2005 | 5169 | 1216 | 3021 |
| 2006 | 5480 | 1260 | 3120 |
| 2007 | 5495 | 1259 | 3256 |
| 2008 | 5263 | 1259 | 3489 |
| 2009 | 4900 | 1327 | 3711 |
| 2010 | 5218 | 1279 | 3691 |
| 2011* | 6922 | 1319 | 3994 |
| 2012 | 7078 | 1482 | 3953 |
| 2013* | 9299 | 848 | 4092 |
| 2014 | 9444 | 889 | 4262 |
| 2015 | 9515 | 900 | 4393 |
| 2016 | 10008 | 923 | 4304 |
| 2017 | 10667 | 907 | 4506 |
| 2018 | 10998 | 971 | 4585 |
| 2019 | 11846 | 1014 | 4900 |
| 2020 | 12314 | 1038 | 5142 |
| 2021 | 13048 | 1080 | 5623 |
Gegevens: Download als CSV bestand
Bron: Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Statline
Notities: Decijfers 2020 zijn nader voorlopig, die van 2021 voorlopig. De sector hoger onderwijs bestaat uit universiteiten, hbo-instellingen en umc's. Researchinstellingen: inclusief de PNP-sector.Er is een trendbreuk in 2011 en 2013. Vanaf 2011 omvat de sector bedrijven ook bedrijven met minder dan tienwerknemers. In 2019 heeft het CBS de R&D-statistieken voor Nederland in overeenstemming gebracht met de internationale richtlijnen zoals vastgelegd in de Frascati handleiding. Deze revisie is doorgevoerd met terugwerkende kracht vanaf 2013. Daardoor ontstaat een trendbreuk tussen 2012 en 2013. Met name doordat R&D uitgevoerd met eigen personeel tot de eigen R&D gaat behoren en onderdeel gaat uitmaken van de nationale R&D-statistieken, stijgen de R&D-uitgaven vanaf 2013 met €1,7 miljard. Voor een toelichting zie de rubriek over de data in de factsheet financiering en uitvoering van R&D in Nederland.
Inhoudelijke toelichting
De omvang van de R&D-uitgaven laat voor de gehele periode een trend van groei zien in alle sectoren. De stijging bij de onderzoeksinstellingen is relatief het kleinst. Bedrijven kennen een daling in 2009, waarschijnlijk vanwege de financiële crisis. De grote stijging tussen 2010 en 2011 en tussen 2012 en 2013 wordenveroorzaakt door veranderingen in de dataverzameling.
R&D-uitgaven in economisch perspectief
Export Table Data
| Bedrijven | Hoger onderwijs | Researchinstellingen | |
| 1999 | 1,03 | 0,49 | 0,27 |
| 2000 | 0,99 | 0,49 | 0,23 |
| 2001 | 0,99 | 0,52 | 0,25 |
| 2002 | 0,92 | 0,54 | 0,24 |
| 2003 | 0,95 | 0,54 | 0,24 |
| 2004 | 0,97 | 0,54 | 0,24 |
| 2005 | 0,95 | 0,55 | 0,22 |
| 2006 | 0,95 | 0,54 | 0,22 |
| 2007 | 0,9 | 0,53 | 0,21 |
| 2008 | 0,82 | 0,55 | 0,2 |
| 2009 | 0,79 | 0,6 | 0,21 |
| 2010 | 0,83 | 0,58 | 0,2 |
| 2011* | 1,08 | 0,62 | 0,21 |
| 2012 | 1,1 | 0,61 | 0,23 |
| 2013* | 1,41 | 0,62 | 0,13 |
| 2014 | 1,41 | 0,63 | 0,13 |
| 2015 | 1,38 | 0,64 | 0,13 |
| 2016 | 1,41 | 0,61 | 0,13 |
| 2017 | 1,45 | 0,61 | 0,12 |
| 2018 | 1,42 | 0,59 | 0,13 |
| 2019 | 1,46 | 0,6 | 0,12 |
| 2020 | 1,54 | 0,62 | 0,13 |
| 2021 | 1,5 | 0,65 | 0,12 |
| 2022 | 1,56 | 0,63 | 0,11 |
Gegevens: Download als CSV bestand
Bron: CBS, Statline
Notities: De sector hoger onderwijs bestaat uit universiteiten, hbo-instellingen en umc's. Researchinstellingen: inclusief de PNP-sector. De cijfers 2021 zijn nader voorlopig, die van 2022 voorlopig.Er is een trendbreuk in 2011 en 2013. Vanaf 2011 omvat de sector bedrijven ook bedrijven met minder dan 10 werknemers.In 2019 heeft het CBS de R&D-statistieken voor Nederland in overeenstemming gebracht met de internationale richtlijnen zoals vastgelegd in de Frascati handleiding. Deze revisie is doorgevoerd met terugwerkende kracht vanaf 2013. Daardoor ontstaat een trendbreuk tussen 2012 en 2013. Hierdoor stijgen de R&D-uitgaven met €1,7 miljard vanaf 2013 en verschuiven een aantal researchinstellingen (die met minder dan 50% overheidsfinanciering) naar de sector bedrijven. Voor een toelichting zie de rubriek over de data in de factsheet financiering en uitvoering van R&D in Nederland.
Inhoudelijke toelichting
Het bbp is de maatstaf voor de economische ontwikkeling van Nederland. De omvang van de R&D-uitgaven als percentage van het bbp begon te dalen in 1990 (cijfers vanaf 1990 zijn te vinden in het achterliggende databestand) en nam verder af tot en met 2008. In 2011 steeg het percentage sterk, vooral vanwege de eerder genoemde aanpassingen in de dataverzameling.Ook de stijging in 2013 wordt verklaard door aanpassingen in de dataverzameling. Vanaf 2013 stabiliseert het bbp percentage min of meer. In 2020stijgt het naar 2,29, om na een korte daling in 2021 verder te stijgen naar 2,30 in 2022. De stijging in 2020 komt deels door een stijging in de uitgaven en deels door een daling van het bbp als gevolg van de Covid-19-crisis.
Download het excelbestand voor cijfers vanaf 1990
Voor een uitleg van de gebruikte definities en afkortingen verwijzen we graag naar de webpaginaDefinitiesenafkortingen.
